,,,,,,stize li Marko na Kosovo kasno!?

Nema onog koji zivi na ex-jugoslovenskim prostorima a koji ne zna za ono sto sa danas naziva kosovskim mitom. Stvaranje mitova u historiji opasna je stvar jer ta produkcija uglavnom sluzi za sve osim za trazenje i objektivno predstavljanje historijske istine. U ovom slucaju, sto je najstrasnije, zloupotreba historije i koriscenje mita o kosovskom boju imao je najkrvavije posljedice koje su svoj vrhunac imale u srebrenickom genocidu.
Bitka koja se desila 15. juna 1389. godine u blizini Pristine se ni po cemu ne bi mogla izdvojiti od bilo koje druge srednjovjekovne bitke. Osnova vanjskopolitickih odnosa u srednjem vijeku bila je vojska, sto znaci da, sto jacu vojsku to efikasnije osvajanje i pod svoju kontrolu uvrstiti nove teritorije, kao i braniti se u slucaju da susjedi odluce napasti. U slucaju kosovske bitke napadac je bilo sve jace Osmansko carstvo, a njegovoj tada superiornoj vojsci bezuspjesno se suprotstavila koalicija vojski nekoliko balkanskih drzava od kojih su najvaznije bile knezevina srpskog kneza Lazara Hrebeljanovica te Bosansko kraljevstvo. Bez obzira na cinjenicu da je osmanskog sulatana Murata I upravo u toku bitke ubio izvjesni Milos Kobilic (nije slovna greska covjek se zaista tako prezivao) njene posljedice govore ko je bio pobjednik. Nakon kosovske bitke najveci dio teritorije nekadasnje srpske srednjovjekovne drzave pao je pod direktnu ili vazalnu vlast Muratovog nasljednika Bajazita I kojem je tom pobjedom put ka Evropi bio otvoren.
Interesantan je podatak, medjutim, gdje za to vrijeme bio cuveni, u silnim pjesmama opjevani kraljevic Marko. Cinjenica da mitoloske, dakle, izmisljene konstrukcije u historiji nisu stvar modernih vremena svoje argumente u ovom slucaju nalazi upravo u epizodi koja se tice ovog nesretnog princa. Marko, naime, nije zakasnio na Kosovo, on se kao vjerni osmanski vazal borio na osmanskoj strani. Taj podatak recimo, sigurno nece se naci u vec pomenutim pjesmama. Marko je bio sin kralja Vukasina (odatle mu i titula kraljevica), srpskog velikasa koji je u zadnjim danima "carstva" (koje je jos 1346. samoproglasio srpski kralj Dusan Nemanjic) stekao toliko vojne i politicke moci da se mogao proglasiti kraljem. Vukasin je skupa sa svojim bratom Ugljesom pod svojom kontrolom drzao najveci dio danasnje Makedonije ali je imao nesrecu da je za susjeda ubrzo dobio Osmansko carstvo.
26. septembra 1371. godine na obali rijeke Marice u blizini mjesta Cernomena desila se bitka u kojoj su osmanske snage bukvalno pregazile zajednicku vojsku brace Vukasina i Ugljese koji su u bici poginuli i nakon cega je gotovo cijela Makedonija dosla pod osmansku vlast. Izuzetak je bio jedino teritorij zapadne Makedonije koji su Osmanlije ostavile Vukasinovom nasljedniku, njegovom sinu Marku da upravlja ali iskljucivo kao osmanski vazal. Biti vazal znacilo je da je kraljevic Marko morao redovno Osmanlijama isplacivati dogovoreni porez te se odazivati svojom vojskom i pruzati svaku pomoc i podrsku u slucaju bilo kakvog pohoda kojeg bi Osmanlije poduzele. Tako je i kraljevic, tj. poslije smrti svog oca, kralj Marko bio vjerni osmanski vazal kako u bici na Kosovu tako i u svim ostalim bitkama sve do 1395. godine kada je za Osmanlije poginuo na Rovinama u osmanskom pohodu na Vlasku.